Giáo án Vợ chồng A Phủ
Gửi bởi: Phạm Thọ Thái Dương 10 tháng 5 2019 lúc 15:53:33 | Được cập nhật: 18 giờ trước (10:54:38) Kiểu file: DOC | Lượt xem: 548 | Lượt Download: 3 | File size: 0.050176 Mb
Nội dung tài liệu
Tải xuống
Link tài liệu:
Các tài liệu liên quan
- Giáo án Ngữ văn 12 tiết 25: Đất nước
- Giáo án bài Tuyên ngôn độc lập
- Giáo án Ngữ văn 12 bài: Giữ gìn trong sáng của Tiếng Việt
- Giáo án bài Đất Nước
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 6
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 3
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 18
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 11
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 32
- Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 29
Có thể bạn quan tâm
Thông tin tài liệu
Đọc văn:
VỢ CHỒNG A PHỦ (Tô Hoài)
A-MỤC TIÊU BÀI HỌC
1-Kiến thức:
Hiểu được cuộc sống cơ cực ,tối tăm của đồng bào các dân tộc thiểu số dưới ách áp b ức, kìm k ẹp c ủa
thực dân và chúa đất thống trị; thấy quá trình vùng lên tự giải phóng của họ dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật: cách khắc hoạ tính cách nhân vật, s ự tinh t ế trong ngh ệ
thuật diễn tả nội tâm, sở trường trong quan sát những nét lạ trong phong tục sinh hoạt, nghệ thuật k ể
chuyệnlinh hoạt, lời văn tinh tế giàu chất thơ.
2-Kĩ năng: Đọc hiểu và phân tich một truyện ngắn.
3-Thái độ: Trong mỗi con người đều tiềm tang một sức sống mãnh liệt ,phải tự cứu lấy mình khi gặp bước
đường cùng.Hãy yêu thương đùm bọc lẫn nhau trong khó khăn hoạn nạn.
B-PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP:
1.Phương tiện: SGK, SGV,Giáo án
2-Phương pháp:Đàm thoại(phát vấn phát hiện, lí giải minh họa tìm tòi, Trao đổi, thảo luận nhóm theo câu
hỏi SGK)
C- CHUẨN BỊ:
1-Công việc chính
Giáo viên: SGK, SGV, GA, tài liệu, công cụ.
Học sinh: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
2-Nội dung tích hợp: Lí luận về thể loại truyện ngắn, những tác phẩm viết về miền núi c ủa văn h ọc lãng
mạn, cách phân tích nhân vật văn học.
D- Tiến trình:
1- Ổn định lớp,kiểm tra sĩ số
2- Kiểm tra bài cũ:
3-Giới thiệu bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung cần đạt
I.Tìm hiểu chung :
1.Tác giả: Tô Hoài sinh năm 1920 trong một gia đình thợ thủ công
*Tìm hiểu phần tiểu dẫn
ngoại thành Hà Nội. Từ tuổi thơ, ông đã phải lăn lộn kiếm sống
Em hãy trình bày những nét chính về
bằng nhiều nghề. Năm 1943, ông gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc.
cuộc đời và nghệ thuật của Tô Hoài.
Trước Cách mạng tháng Tám, Tô Hoài là một cây bút văn
xuôi hiện thực nổi tiếng với truyện Dế Mèn phiêu lưu kí. Sau
Cách mạng tháng Tám, ông nổi tiếng với tập truyện Tây Bắc. Sau
hơn 60 năm lao động nghệ thuật, ông đã có gần 200 đầu sách
nhiều thể loại khác nhau.
Sáng tác của Tô Hoài thiên về diễn tả những sự thật của
đời thường. Ông có vốn hiểu biết phong phú sâu sắc về phong tục
tập quán của nhiều vùng đất khác nhau và có lối trần thuật hóm
hỉnh, sinh động hấp dẫn người đọc.
2. Tác phẩm:
*Hãy nêu hoàn cảnh ra đời và xuất xứ
a.Hoàn cảnh ra đời:
Tác phẩm Vợ chồng A Phủ?
Năm 1952, Tô Hoài theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc.
Trong chuyến đi dài 8 tháng này, ông đã sống gắn bó nghĩa tình v ới
đồng bào dân tộc vùng cao Tây Bắc. Năm 1953, ông viết thành
công tập Truyện Tây Bắc gồm 3 truyện : Cứu đất cứu mường,
Mường Giơn và Vợ chồng A Phủ . tập truyện được tặng giải nhất
của Hội Văn nghệ Việt Nam 1954-1955.
b.Tóm tắt tác phẩm:
Giáo viên gọi 3 học sinh đọc văn bản
Mị là một cô gái Mèo trẻ đẹp, tài hoa, giỏi giang, yêu đời,
(chỉ đọc đoạn chính), Giáo viên đọc và
thích tự do. Chỉ vì bố mẹ Mị vay nợ nhà thống lí Pá Tra để cưới
hướng dẫn cho các em tóm tắt.
nhau không trả được nên Mị bị bắt về làm con dâu gạt nợ cho gia
đình này. Làm vợ A Sử, Mị phải sống kiếp nô lệ khổ nhục, chỉ
muốn chết, nhưng vì thương bố và sợ thần quyền nên Mị đành
câm lặng chịu đựng.
A Phủ là một thanh niên mồ côi cha mẹ từ nhỏ, lao động
giỏi, rất dũng cảm , nhiều cô gái mê, nhưng vì nhà nghèo nên
không cưới được vợ. Trong hội xuân, A Phủ đã đánh A Sử nên bị
thống lý Pá Tra bắt về đánh đập và phạt vạ 100 đồng bạc trắng.
Không có tiền nộp phạt, A Phủ trở thành nô lệ cho nhà thống lí để
trừ nợ. Do sơ ý để cọp vồ mất một con bò nên A Phủ bị thống lí
Pá Tra trói đứng vào cọc chờ chết, Mị cắt dây trói cứu A Phủ. Cả
hai cùng trốn khỏi Hồng Ngài.
Đến Phiềng Sa, họ trở thành vợ chồng, nỗ lực xây dựng
cuộc sống mới. Quân Pháp tràn tới, dân Phiềng Sa lại hoang mang
lo sợ. A Châu, cán bộ Đảng đã tìm đến, A Phủ kết nghĩa anh em
với A Châu. Rồi A Phủ trở thành tiểu đội trưởng du kích, cùng với
Mị và đồng đội bảo vệ quê hương.
3. Chủ đề:
* Hỏi: Qua việc đọc, soạn và tìm hiểu
Qua việc phản ánh cuộc sống khổ nhục, tối tăm của người
tác phẩm, các em hãy phát biểu về chủ
dân lao động miền núi Tây Bắc dưới ách thống trị của bọn thực
đề tryện ngắn Vợ chồng A Phủ? Giáo
dân và chúa đất phong kiến, Tô Hoài thể hiện lòng thông cảm và
viên tương tác hình thành chủ đề tác
sự trân trọng những khát khao tự do và ý thức tự giải phóng của
phẩm.
họ.
II. Phân tích:
Hỏi:
1.Giá trị hiện thực :
Phân tích tác phẩm Vợ chồng A Phủ em
a - Vợ chồng A Phủ tố cáo tội ác của bọn thực dân và chúa đất
sẽ có cách chia như thế nào cho hợp lí?
thống trị ở vùng cao Tây Bắc mà đại diện là cha con thống lí Pá
Giáo viên tương tác hình thành hệ thống
Tra tàn ác.
luận điểm cho bài giảng.
.
b - Truyện cũng phản ánh cuộc sống cực nhục tối tăm của
Phân tích giá trị hiện thực của truyện em người dân lao động miền núi Tây Bắc mà đại diện tiêu biểu là
chú ý những chi tiết nào? (Tội ác bọn
thống trịcuộc sống người lao động,
cảnh xử kiện).
Mị và A Phủ.
c- Cảnh xử kiện trong nhà thống lí Pá Tra là một phiên tòa lạ
lùng và bất công nhất. Quan tòa vừa xử kiện vừa hút thuốc phiện.
Chỉ vì tội đánh con quan mà A Phủ bị đánh, bị chửi, bị phạt vạ đến
*Hỏi: Phân tích giá trị nhân đạo của
nỗi phải trở thành người ở trừ nợ cho nhà Thống lí Pá Tra. Cảnh
truyện em chú ý những chi tiết nào?
xử kiện này có sức tố cáo mạnh mẽ tội ác bọn phong kiến miền
(nhân vật Mị và A Phủ, cảnh buổi sáng
núi.
sau khi Tràng lấy vợ, hình ảnh lá cờ đỏ).
2.Giá trị nhân đạo: Truyện Vợ chồng A Phủ giúp ta phát hiện
những phẩm chất tốt đẹp của những người lao động ở miền núi
Tây Bắc và chỉ ra quá trình vùng lên tự giải phóng của họ.
a.Nhân vật Mị
Hỏi: Tìm hiểu về nhân vật Mị
em có cách chia như thế nào cho
a 1:Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
hợp lí? (Giáo viên tương tác hình
- Mị là cô gái Mèo trẻ, đẹp, yêu đời, chăm lao động và hiếu
thành hệ thống luận điểm)
Hỏi: Tìm hiểu về cuộc đời Mị,
chúng ta nên chia ra những giai
đoạn nào? Trong mỗi giai đoạn
có gì đáng chú ý?
thảo
- Mị cũng là cô gái tài hoa có tài “thổi lá hay như thổi sáo”
trai làng nhiều người mê ngày đêm thổi sáo đi theo Mị.
-Mi cũng là người có ý thức về tự do, không chịu làm dâu
con nhà giàu .Cô nói với bố: “con nay đã biết cuốc nương làm
ngô, con phải làm nương ngô trả nợ thay cho bố. Bố dừng bán con
cho nhà giàu”.
a 2: Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra : Chỉ vì bố Mị
thiếu tiền cưới mẹ Mị nên đã đến vay nhà thống lí Pá Tra mà cô b ị
bắt về làm dâu gạt nợ cho gia đình này.Ở nhà thống lí, nhìn bề
ngoài Mị là một người cam chịu cuộc đời bị đày đọa, giam hãm.
Hình ảnh Mị ở nhà thống lí Pá Tra là “một cô gái ngồi quay sợi
cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”. Mang
tiếng là con dâu nhà thống lí nhưng cuộc sống của Mị không khác
gì một nô lệ. Con ngựa con trâu làm còn có lúc, đêm nó còn được
đứng nghỉ chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái trong nhà thống lí Pá
Tra thì vùi vào việc cả đêm ngày. Căn buồng Mị nằm kín mít chỉ có
một ô cửa sổ lổ vuông bằng bàn tay, tựa như một nhà tù. Cha con
nhà thống lí đã bóc lột sức lao động, bóc lột nhan s ắc và tu ổi thanh
Quá trình phát triển tính cách của xuân của Mị.
Thế nhưng bên trong con người Mị tiềm ẩn một
Mị Đuợc Tô Hoài miêu tả qua
mấy bước? Qua những chi tiết sức sống mãnh liệt, sức sống ây chỉ chờ có cơ hội là vùng lên tự
nào?
giải phóng. Quá trình phát triển tính cách của Mị được Tô Hoài
Lúc mới về làm dâu, thái độ của dụng công miêu tả qua ba bước hợp lí.
Mị ra sao? Chi tiết này có ý nghĩa
gì?
Cảnh đêm tình mùa xuân được
- Lúc mới bị bắt về làm dâu, đêm nào Mị cũng khóc rồi định ăn
lá ngón tự tử, nhưng vì thương bố, Mị đành sống cam chịu.
- Mùa đông năm ấy, gió và rét dữ dội nhưng mùa xuân v ẫn c ứ
Tô Hoài miêu tả như thế nào? Ý đến, và con người dù khổ nghèo cơ cực đến mấy vẫn rủ nhau đi
nghĩa của cảnh sinh hoạt này chơi Tết trong niềm vui sống có phần tự do và hoang dã. Trai gái
trong việc bộc lộ chủ đề tác thổi sáo gọi bạn. Tiếng sáo mùa xuân năm ấy đã đánh thức tâm
phẩm?
hồn Mị. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Rồi say, Mị thấy
Khi đêm tình mùa xuân đến, Mị cõi lòng phơi phới trở lại. Mị sống lại với những kí ức tuổi thanh
có thái độ và hành động như thế xuân tươi đẹp của mình. Những mùa xuân trước, Mị uống rượu
nào?
bên bếp và thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi
sáo đi theo Mị… Mị cứ nghĩ nếu có nắm lá ngón lúc này, Mị sẽ ăn
cho chết ngay. Tâm hồn Mị đã sống lại, nó không chấp nhận kiếp
sống ngựa trâu nô lệ. Mị mặc váy mới, Mị muốn đi chơi. A Sử
thấy vậy trói đứng Mị vào cột nhà nhưng tâm hồn cô vẫn dõi theo
tiếng sáo và cô vùng bước đi. Kí ức tươi đẹp thời thanh xuân đã
Lúc đầu Mị có thái độ như thế khiến Mị quên mình đang bị trói.
nào khi chứng kiến cảnh A Phủ
- Sức sống của Mị trỗi dậy mãnh liệt lần thứ ba khi cô cắt dây
bị trói dứng ngoài trời lạnh? Tại trói cứu A Phủ. Lúc đầu khi thấy A Phủ bị trói đứng mấy ngày
sao Mị lại có thái độ vô cảm như đêm liền sắp chết, Mị vẫn thản nhiên. Những đêm mùa đông trên
thế? Chi tiết gì khiến Mị chú ý núi dài và buồn, Mị thường dậy sớm thổi lửa hơ tay, bất chấp việc
đến và quyết định cắt dây trói A Sử đạp ngã xuống đất. Nhưng đêm ấy nhìn thấy dòng nước mắt
cứu A Phủ? Hành động ấy có ý bò xuống hai hõm má đã xám đen của A Phủ, Mị nhớ lại trước kia
nghĩa gì?
mình cũng bị trói nước mắt chảy xuống không lau được như thế.
Thương người cùng cảnh ngộ, Mị cắt dây trói cứu A Phủ, rồi
thương mình, sợ bị bắt trói thay A Phủ, Mị chạy theo A Phủ. Hai
người chạy trốn khỏi Hồng Ngài. Điều đó cho thấy khi sức sống
tiềm tàng trong lòng con người được hồi sinh, nó sẽ là ngọn lửa
không thể dập tắt nổi.Và họ sẽ đứng lên chống lại cường quyền
áp bức để cứu lấy cuộc đời mình.
b.Nhân vật A Phủ
A Phủ là một nhân vật gây được ấn tượng với người đọc vì
có số phận và cá tính đặc biệt đựoc Tô Hoài khắc họa khá thành
công.
Phân tích nhân vật A Phủ dựa
Về số phận: A Phủ mồ côi cha mẹ, sống một mình,
trên những nét chính về số phận không người thân thích từ bé. Mới mười tuổi, A Phủ đã bị người ta
và cá tính.
bắt đem xuống bán đổi lấy thóc của người Thái. Vượt qua bao cơ
Hãy chỉ ra những nét giống và cực thử thách, A Phủ đã trở thành một chàng trai Mông khỏe mạnh,
khác nhau trong nghệ thuật xây tháo vát, thông minh, Nhiều cô gái trong làng mơ ước được lấy A
dựng nhân vật A Phủ và Mị.
Phủ làm chồng. Thế nhưng anh vẫn không lấy được vợ vì nghèo
mà phép làng và tục lệ cưới xin lại ngặt nghèo. Chỉ vì đánh A Sử
mà anh trở thành nô lệ cho nhà thống lí Pá Tra.
Về cá tính: A Phủ là một chàng trai đặc biệt.Anh gan góc
từ bé, bị bán cho người Thái, anh trốn lên núi vì không chịu ở dưới
cánh đồng thấp. Khi thấy A Sử phá đám cuộc chơi, anh sẵn sàng
trừng trị hắn. “A Phủ đã xộc tới, nắm cái vòng cổ, kéo dập đầu
xuống, xé vai áo ,đánh tới tấp”. Khi trở thành người ở gạt nợ cho
nhà thống lí Pá Tra, A Phủ vẫn là con người tự do, không biết sợ
cường quyền, kẻ ác. Quanh năm bôn ba ngoài rừng ngoài gò làm
phăng phăng mọi việc: đốt rừng, cày nương, săn bò tót, bẫy hổ,
chăn ngựa… Mải mê bẫy nhím để hổ vồ mất một con bò, A Phủ
điềm nhiên vác nửa con bò hổ ăn dở trở về. Là người mạnh mẽ và
gan góc A Phủ không sợ cả cái chết. Có được tính cách đó là vì anh
là đứa con của núi rừng tự do, tự lập ngay từ ngày bé.
Nét đặc sắc nghệ thuật của tác 3- Giá trị nghệ thuật:
+Về cốt truyện, tác phẩm đưa người đọc vào một không
phẩm Vợ chồng A Phủ biểu hiện
qua những chi tiết nào? (Về cốt gian tương đối mới là miền núi Tây Bắc nhưng vẫn rất quen thuộc
truyện, về nhân vật, về cách kể, nhờ cách miêu tả đời sống theo xu hướng hiện thực. Nhà văn đã
cách tả).
quan tâm sâu sắc đến số phận của người dân miền núi, diển tả
chân thực nỗi cực nhục khổ đau cũng như sức sống mãnh liệt của
họ.
+ Nhà văn có biệt tài trong việc khắc họa tính cách nhân
vật, sự tinh tế trong diễn tả đời sống nội tâm. Mị và A Phủ là hai
nhân vật giống nhau về số phận nhưng khác nhau về tính cách. Mị
được khắc họa từ một cái nhìn bên trong giúp ta phát hiện vẻ đẹp
của sức sống nội tâm còn A Phủ được khắc họa từ những hành
động bên ngoài, giúp ta thấy được vẻ đẹp của tính cách gan góc,
táo bạo, mạnh mẽ.
+Nhà văn có sở trường quan sát phát hiện những nét lạ
về phong tục, tập quán và lối sống của người Mông. Tục cướp
vợ, trình ma, đánh nhau, xử kiện… được miêu tả đầy ấn tượng.
Cảnh xuân về trên núi cao, lời ca và giai điệu tiếng sáo trong đêm
tình mùa xuân, cảnh uống rượu ngày tết … cũng được miêu tả
sống động và đầy chất thơ.
+ Đề 1: Phân tích sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị trong
truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ“ của Tô Hoài
+ Đề 2: Qua nhân vật Mị và A Phủ , hãy nêu giá tr ị hi ện
thực và nhân đạo của tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”.
+ Đề 3: Phân tích tác phẩm “Vợ chồng A Phủ“ của Tô Hoài
+ Đề 4: Phân tích sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị trong
truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài thể hiện trong cảnh
ngộ từ khi cô bị bắt làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra
đến khi trốn khỏi Hồng Ngài.
4-Củng cố:
Phát biểu ý kiến của anh (chị) về nội dung nhân đạo của tác phẩm qua hai nhân vật Mị và A Phủ.
5. Dặn dò:
Đọc kĩ lại tác phẩm, nhớ chi tiết.
Chuẩn bị bài: Tiết sau làm bài viết số 5 (nghị luận văn học).