Đề thi chọn HSG Sinh học Duyên hải đồng bằng Bắc Bộ Sinh 11 năm học 2017-2018 (Chuyên Lê Thánh Tông - Quảng Nam, đề đề xuất)

HỘI CÁC TRƯỜNG THPT CHUYÊN
KHU VỰC DH & ĐB BẮC BỘ
TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ THÁNH TÔNG
QUẢNG NAM
ĐỀ ĐỀ XUẤT

KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
KHU VỰC DUYÊN HẢI VÀ ĐBBB
NĂM HỌC 2017- 2018
Môn thi: SINH HỌC - LỚP 11
Thời gian làm bài : 180 phút
(Đề thi gồm 04 trang)

A. PHẦN SINH LÝ THỰC VẬT
Câu 1. Trao đổi nước và dinh dưỡng khoáng (2,0 điểm)
1. Nghiên cứu vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng đối với sự sinh trưởng của
một loài thực thân thảo ở cạn, sau 20 ngày theo dõi thí nghiệm, từ số liệu thu được người
ta xây dựng đồ thị sau đây:

a. Sự hấp thu ion nào bị ảnh hưởng mạnh khi lượng ATP do tế bào lông hút tạo ra giảm
dưới tác động điều kiện môi trường.
b. Thực tế trong môi trường đất có độ pH thấp, lượng ion khoáng nào trong đất sẽ bị
giảm mạnh.
2. Có 4 chậu cây đặt trong các trường hợp sau:
Chậu 1: Rễ bị ngập úng lâu ngày.
Chậu 2: Tưới với lượng phân có nồng độ cao.
Chậu 3: Để ngoài nắng gắt.
Chậu 4: Để trong phòng lạnh.
Kết quả chung của 4 chậu trên là gì? Giải thích mỗi hiện tượng này?
Câu 2. Quang hợp (2,0 điểm)
1. Giải thích vì sao thực vật C4 có điểm bão hòa nhiệt độ, điểm bão hòa ánh sáng và năng
suất quang hợp cao hơn so với thực vật C3?
1

2. Trong điều kiện có đủ ánh sáng, chất dinh dưỡng khoáng, nước. Nếu tiến hành loại bỏ
hết tinh bột ra khỏi bào quan lục lạp thì quá trình cố định CO 2 ở các nhóm thực vật C 3,
C4, CAM có tiếp tục diễn ra hay không? Giải thích.
Câu 3. Hô hấp ở thực vật (1,0 điểm)
Xianua là một chất độc gây chết. Nó kết hợp với cytocrom a 3 thành một phức hợp ngăn
cản sự vận chuyển electron đến O2. Những tác động gì xảy ra khi tế bào bị nhiễm
Xianua ?
Câu 4. Sinh trưởng, phát triển - Sinh sản ở thực vật (2,0 điểm)
Người ta thực hiện một thí nghiệm để kiểm tra vai trò của brassinosteroids (BR) trong
đáp ứng với ánh sáng xanh ở Arabidopsis. Người ta thu được các cây đột biến
Arabidopsis bị khiếm khuyết trong con đường truyền tín hiệu của BR (chủng 1) hoặc
giảm tốc độ sinh tổng hợp BR (chủng 2) và cây kiểu dại được xử lý với chất ức chế hoàn
toàn BR (chủng 3). Tiến hành trồng các cây này trong điều kiện ánh sáng trắng và trong
điều kiện ánh sáng trắng chiếu qua tấm lọc ánh sáng xanh, sau 5 ngày người ta tiến hành
đo chiều dài cây và thu được kết quả dưới đây:
Chiều dài thân
Ánh sáng trắng

Ánh sáng có mức ánh sáng
xanh thấp

Kiểu dại

1,25 mm

4,2 mm

Chủng 1

1,27 mm

2,6 mm

Chủng 2

1,28 mm

2,8 mm

Chủng 3

1,25 mm

1,8 mm

a. Nêu vai trò của brassinosteroids trong đáp ứng với ánh sáng xanh ở Arabidopsis.
b. So sánh phần trăm gia tăng độ dài thân trong 2 điều kiện thí nghiệm giữa chủng kiểu
dại và chủng 1. Nêu các giả thuyết giải thích tại sao việc ức chế con đường truyền tín
hiệu của BR không hoàn toàn ức chế được sự kéo dài của thân ở mức ánh sáng xanh
thấp?
Câu 5. Cảm ứng ở thực vật (1,0 điểm)
Người ta tiến hành thí nghiệm với 3 cây mầm như sau:
- Cây mầm 1: chiếu sáng một chiều lên bao lá mầm (diệp tiêu)
2

- Cây mầm 2: cắt bỏ đỉnh ngọn, rồi chiếu sáng một chiều.
- Cây mầm 3 : che tối phần bao lá mầm, chiếu sáng một chiều.
Hãy cho biết kết quả thu được và giải thích.
B. PHẦN SINH LÝ ĐỘNG VẬT
Câu 6. Tiêu hóa và hô hấp (2,0 điểm)
1. Hãy nêu hiểu biết của em về tính tự động của thành ống tiêu hóa. Hãy thiết kế thí
nghiệm để chứng tỏ thành ống tiêu hóa tham gia giúp đưa thức ăn đi xuống theo một
chiều.
2. Gà đẻ trứng vào mùa hè thì vỏ trứng lại mỏng hơn bình thường. Em hãy giải thích hiện
tượng này ?
Câu 7. Tuần hoàn (2,0 điểm)
1. Đồ thị sau đây phản ánh mối tương quan giữa hàm lượng hêmôglôbin và nhiệt độ môi
trường nước đối với hai loài động vật sống dưới nước là cá chép (thuộc lớp Cá) và rái cá
(thuộc lớp Thú).

Hãy cho biết đường nào trong đồ thị trên thuộc về loài cá chép? Đường nào thuộc về
loài rái cá và giải thích?
2. Thuốc Acetazolamide là loại thuốc lợi tiểu. Thuốc này ức chế hoạt động của enzyme
carbonic anhydrase trong tế bào ống lượn gần và ống lượn xa. Tại sao ức chế hoạt động
của enzyme này lại gây tăng thải Na + qua nước tiểu, tăng pH nước tiểu và thải nhiều
nước tiểu?
Câu 8. Bài tiết, cân bằng nội môi (2,0 điểm)
1. Một người phụ nữ thấy các triệu chứng bất thường trong cơ thể. Người này bị dừng
chu kỳ kinh nguyệt bất thường, phát triển cơ bắp và giọng nói trầm hơn. Cô ấy cảm thấy
khát nước hơn bình thường, đi tiểu nhiều hơn và kết quả xét nghiệm cũng cho thấy tăng
lượng đường huyết. Giải thích nguyên nhân gây nên các triệu chứng của bệnh nhân.
3

2. Tại sao hoạt động cơ bắp tích cực làm pH máu thay đổi ? Cơ chế duy trì pH máu ổn
định như thế nào? Tại sao người mắc bệnh về gan đồng thời có biểu hiện máu khó đông ?
Câu 9. Cảm ứng ở động vật (2,0 điểm)
Người mẹ có máu Rh âm tính, sinh đứa con đầu lòng có máu Rh dương tính. Cả mẹ và
con đều khỏe mạnh, nhưng bác sĩ yêu cầu điều trị kháng thể Rh chống lại kháng nguyên
của Rh dương tính để khi sinh các đứa con sau sẽ không bị xảy ra hiện tượng tăng
nguyên hồng cầu của bào thai có thể làm chết thai do thiếu máu nặng. Trong thai kỳ, các
tế bào hồng cầu không thể đi qua nhau thai, nhưng các kháng thể có thể vượt qua. Nhưng
trong quá trình sinh, một lượng nhỏ máu trẻ sơ sinh có thể nhập vào hệ tuần hoàn của
mẹ.
a. Tại sao các kháng thể của mẹ không chống lại yếu tố Rh của hồng cầu có Rh dương
tính của thai nhi trong thời kỳ mang thai và tại sao các đứa trẻ Rh dương tính tiếp theo có
nguy cơ xảy ra phản ứng ngưng kết và phá hủy hồng cầu?
b. Làm thế nào điều trị kháng thể Rh ngay sau khi người đó mang thai lần đầu một đứa
trẻ có Rh dương tính có thể ngăn ngừa hiện tượng tăng nguyên hồng cầu trong lần mang
thai sau với đứa trẻ Rh dương tính khác?
c. Giả sử người này không được điều trị với kháng thể Rh sau khi sinh đứa con Rh dương
tính đầu tiên của cô, đứa trẻ Rh dương tính thứ hai xảy ra tăng nguyên hồng cầu. Liệu
việc tiêm kháng Rh cho người mẹ ngay sau khi sinh lần thứ hai có thể ngăn ngừa hiện
tượng này ở đứa trẻ Rh dương tính thứ ba? Giải thích.
Câu 10. Sinh trưởng, phát triển, sinh sản ở động vật (1,0 điểm)
Ở một đứa trẻ mắc bệnh lùn cân đối, cơ thể có kích thước nhỏ và kém phát triển hơn so
với các đứa trẻ ở cùng độ tuổi. Bệnh này liên quan đến loại hoocmone nào? Hãy nêu hiểu
biết của em về loại hoocmone đó và nêu 2 giả thuyết về nguyên nhân của đứa trẻ mắc
bệnh này.
Câu 11. Nội tiết ( 2,0 điểm)
1. Trong một thí nghiệm, những con chuột được chia thành 3 lô. Một lô tiêm
hoocmôn vùng dưới đồi CRH (hoocmôn kích thích tuyến yên sản sinh ACTH). Một
lô tiêm TSH (hoocmôn kích thích tuyến giáp). Lô còn lại (đối chứng) tiêm dung dịch

4

sinh lí. Sau hai tuần, người ta xác định khối lượng của một số tuyến nội tiết và khối
lượng cơ thể của các lô chuột. Kết quả thu được như sau:
Lô đối
chứng

Lô TN 1

Lô TN 2

Tuyến yên (mg)

12,9

8,0

14,5

Tuyến giáp (mg)

250,0

500,0

250,0

Tuyến trên thận (mg)

40,0

40,0

75,0

Khối lượng cơ thể (g)

400,0

252,0

275,0

Lô TN 1 và lô TN 2 được tiêm loại hoocmôn nào? Giải thích kết quả thí nghiệm.
2.
a. Tại sao việc sử dụng hóa chất có tác dụng sinh lí giống với juvenin lại có tác dụng diệt
sâu bọ?
b. Insulin có tác dụng thúc đẩy vận chuyển glucôzơ vào hầu hết các loại tế bào cơ thể.
Nếu tiêm thêm insulin vào cơ thể sẽ ảnh hưởng như thế nào đến não?
Câu 12. Phương án thực hành (Giải phẫu thực vật) ( 1,0 điểm)
Thí nghiệm: lấy một cây nhỏ còn nguyên bộ rễ. Nhúng bộ rễ đã rửa sạch vào dung dịch
xanh mêtilen. Một lúc sau, lấy cây ra, rửa sạch bộ rễ và lại nhúng tiếp vào dung dịch
CaCl2. Hiện tượng gì sẽ xảy ra? Giải thích.
--- HẾT--Người ra đề : Ngô Thị Lệ Chi
Số điện thoại : 0934722591
Người phản biện đề : Phan Văn Thuận
Số điện thoại : 0977289498

5