Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 20: Phong trào độc lập dân tộc ở Châu Á (1918 - 1939)

Gửi bởi: Phạm Thọ Thái Dương 7 tháng 7 2020 lúc 10:28:39


Mục lục
* * * * *

I. Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939.

1. Những nét chung

- Do ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga và sự kết thúc của Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á bùng nổ mạnh, lên cao và lan rộng ở nhiều khu vực trên thế giới. Tiêu biểu là cách mạng ở trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, và In-đô-nê-xia.

- Giai cấp công nhân tích cực tham gia đấu tranh giành độc lập và nhiều nước giữ vị trí lãnh đạo. Các Đảng cộng sản cũng lần lượt được thành lập ở các nước.

* Các phong trào tiêu biểu

- Phong trào Ngũ Tứ ở Trung Quốc 4-5-1919

- Cách mạng Mông Cổ thắng lợi, nước dân chủ nhân dân Mông Cổ ra đời.

- Phong trào ở Đông Nam Á lan rộng khắp nơi.

- Ở Ấn Độ: các cuộc bãi công của công nhân và khởi nghĩa nông dân; Đảng Quốc Đại lãnh đạo nhân dân đấu tranh đòi độc lập, tẩy chay hàng hóa Anh, phát triển kinh tế dân tộc.

- 1921- 1922, Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ thành lập.

- Cách mạng Việt Nam phát triển mạnh ở cả nước.

2. Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939.

a. Phong trào Ngũ tứ. Sự thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc

- Phong trào Ngũ Tứ (ngày 4/5/1919) mở đầu bằng cuộc biểu tình của 3000 học sinh yêu nước Bắc Kinh chống âm mưu xâu xé Trung Quốc của các nước đế quốc.

- Học sinh, sinh viên, lôi cuốn đông đảo các tầng lớp khác trong xã hội.

Đặc biệt là giai cấp công nhân.

- Từ Bắc Kinh lan rộng ra 22 tỉnh và 150 thành phố trong cả nước

- Tháng 7/1921: Đảng Cộng sản Trung Quốc ra đời.

b. Hoạt động của Đảng Cộng Sản Trung Quốc:

   + 1926- 1927: Đảng Công sản lãnh đạo chiến tranh cách mạng lật đổ quân phiệt đang chia nhau thống trị Trung Quốc.

   + 1927- 1937: nhân dân Trung Quốc tiến hành cuộc chiến tranh cách mạng nhằm lật đổ nền thống trị phản động của tập đoàn QUốc dân Đảng Tưởng Giới Thạch.

   + Tháng 7- 1937: Đảng cộng sản hợp tác với Quốc dân đảng kháng chiến chống Nhật Bản xâm lược.

II. PHONG TRÀO ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở ĐÔNG NAM Á

1. Tình hình chung của phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á.

- Đầu thế kỷ XX, Đông Nam Á là thuộc địa của chủ nghĩa thực dân

- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất phong trào đấu tranh chống đế quốc bùng nổ mạnh do:

   + Chính sách khai thác bóc lột nặng nề và tàn bạo của các nước đế quốc sau chiến tranh.

   + Ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga.

- Bắt đầu từ những năm 20, giai cấp vô sản từng bước trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào cách mạng.

   + Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân và nhân dân lao động các nước đã vùng dậy đấu tranh chống đế quốc.

   + Phong trào dân chủ tư sản cũng có những bước tiến bộ rõ rệt, điểm mới là sự xuất hiện các chính đảng có tổ chức và ảnh hưởng xã hội rộng lớn.

2. Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á

- Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á diễn ra sôi nổi và liên tục dưới nhiều hình thức

*Tại Đông Dương:

- Lào: khởi nghĩa của ông Kẹo và Cam ma đan (1901- 1936).

- Campuchia: 1918- 1920- 1926 - phong trào hướng dân chủ tư sản của A - cha –Hem- chiêu 1930- 1935

- Việt Nam: phát triển mạnh nhất là sau khi Đảng Cộng sản thành lập (Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930- 1931 )

   + Tại In đô nê xia: Trong những năm 1926 – 1927: Đảng cộng sản lãnh đạo khởi nghĩa Xu-ma-tơ-ra nhưng bị đàn áp. Quần chúng ngả theo phong trào dân chủ tư sản do Ác-mét Xu-các-nô, lãnh tụ Đảng dân tộc đứng đầu.


Được cập nhật: hôm qua lúc 18:07:01 | Lượt xem: 1079

Các bài học liên quan