Các hệ thống trợ giúp ra quyết định là các h ệ thống giúp việc quản lý xác định đúng vấn đề, ra quyết định một cách thông minh. Hệ thống như vậy cần đến lý thuyết tối ưu, lý thuy ết về hành vi quản lý, điều khiển quá trình thống kê…
Cuối những năm 60, người ta dùng máy tính trong quá trình ra quyết định. ban đầu là tự động hóa công vi ệc lập các báo cáo và đôi lúc là tính toán, phân tích. Các hệ thống đó được gọi là hệ thống quyết định quản lý, về sau được xây dựng thành những hệ thống thông tin quản lý.
Vào những năm 70, người ta phát triển những ngôn ngữ hỏi, và xây d ựng trên những ngôn ngữ này một số hệ thống trợ giúp ra quyết định chuyên dùng. Các h ệ thống như vậy là những bước đầu tiên cho phép người dùng có k ĩ năng truy vấn trực tiếp dữ liệu, tự hình thành các câu hỏi liên quan đến kinh doanh mà không c ần đến sự trợ giúp của các chuyên gia tin học.
Ngày nay các s ản phẩn của ngôn ngữ hỏi SQL được dùng m ột cách rộng rãi, ý t ượng xử lý tách biệt, tức là việc sao chếp các dữ liệu từ môi trường đang hoạt động sang một môi trường khác, vẫn rất quan trọng. Ý tưởng này cho phép người ta thao tác với các dữ liệu được trích ra theo các yêuc cầu mà không c ần quá trình suy luận trong môi trường đang hoạt động. Đương nhiên trong quá trình ra quyết định, người ta có thể chỉ sử dụng một phần chiết suất của dữ liệu chứ không cần tất cả.
Khác với hệ thống CSDL, hệ thống trợ giúp ra quyết định chưa có lý thuy ết riêng và hoàn chỉnh. Người ta thường yêu cầu mô hình logic đối với các hệ thống như hệ trợ giúp ra uyết định. Nhưng không phân biệt được rõ mô hình logic v ới mô hình vật lý.
Các khía cạnh về trợ giúp ra quyết định
Các CSDL trợ giúp ra quyết định thể hiện các đặc tính đặc biệt là chỉ đọc CSDL. Tuy điều này không áp đặt cho tất cả các hệ thống trợ giúp ra quyết định. Do vậy, các phép toán xử lý dữ liệu như cập nhật dữ liệu, rất hiếm khi được sử dụng; người ta thường tải lại dữ liệu hay làm tươi dữ liệu thay cho việc cập nhật trực tiếp. Đôi khi trên những bảng trung gian, người ta có thể thực hiện các phép toán c ập nhật dữ liệu, nhưng quá trình ra quyết định bình thường không bao giờ cập nhật CSDL trợ giúp quyết định.
Có sáu đặc tính của hệ thống trợ giúp quyết định, ba đặc tính đầu liên quan đến khía cạnh logic và ba đặc tính còn l ại liên quan đến khía cạnh vật lý. Các khái niệm như dòng, c ột được dùng theo nghĩa của CSDL quan hệ.
1. Các cột được dùng theo ngh ĩa tổ hợp của nhiều thuộc tính.
2. Nói chung h ệ trợ giúp ra quyết định không đề cập đến tính toàn vẹn dữ liệu, do các dữ liệu đã được coi như đúng
3. Các khóa thường mang yếu tố thời gian.
4. Kích thước CSDL có xu hướng ngày càng l ớn.
5. Các bảng chi số dùng trong CSDL thường có kích thước lớn và nặng nề.
6. CSDL thường sử dụng nhiều loại dư thừa dữ liệu, nhưng các dư thừa này được hệ thống kiểm soát.
Các câu hỏi trong hệ thống trợ giúp quyết định cũng có đặc tính riêng, thường là rất phức tạp.
1. Tính phức tạp của biểu thức logic. Các câu hỏi trợ giúp ra quyết định thường yêu cầu các biểu thức phức tạp trong câu lệnh dẫn đến khó viết, khó hiểu.
2. Tính phức tạp của phép toán kết nối quan hệ. Các câu hỏi trợ giúp quyết định thường truy cập nhiều loại sự kiện. Trong một CSDL được chuẩn hóa thì các câu hỏi loại này thường yêu cầu rất nhiều phép kết nối. Do vậy, người thiết kế thường phải phi chuẩn CSDL bằng cách tiến hành trước một số phép kết nối trên các b ảng.
3. Tính phức tạp của các hàm số. Các câu hỏi trong hệ trợ giúp ra quyết định thường sử dụng các hàm th ống kê, hàm toán h ọc. Chỉ một số ít các hệ thống đáp ứng được các loại câu hỏi dạng này. Thường thì người thiết kế cho phép câu hỏi gọi đến đoạn chương trình được viết trong một ngôn ng ữ lập trình hoặc ngôn ngữ khai thác dữ liệu khác.
Tính phức tạp về phân tích. Để trả lời các câu hỏi trong hệ trợ giúp ra quyết định, người ta cần phải sử dụng nhiêu câu hỏi con. Điều này gây khó khăn cho cả người sử dụng và hệ thống.
Được cập nhật: 24 tháng 4 lúc 14:05:48 | Lượt xem: 500
