Để xác định rõ vi ệc thực hiện CSDL hướng đối tượng theo các dạng tiếp cần, trước hết cần xác định cách thức thiết kế một hệ thống hướng đối tượng.
Một CSDL hướng đối tượng gồm các đối tượng; tất cả các thứ thuộc về lớp. Để xây dựng mô hình khái niệm cho CSDL hướng đối tượng, người ta cần xác định tập các lớp đối tượng.
Lớp đối tượng được xác định nhờ các thuộc tính và phương thức thức. Người ta cũng phải xác định sự tương tác giữa các lớp. Khái niệm về lớp cũng tương tự như kiểu dữ liệu đã giới thiệu trước đây.
2.4.1. Phân lớp
Quá trình phân lớp liên quan đến việc định tên đối tượng với các thuộc tính, hành vi tương tự nhau và nhóm các đối tượng vào cùng m ột lớp. Theo thí dụ về sơ đồ người ta xác định sơ đồ với các thuộc tính tên, ngày t ạo, hình vẽ. Các phép toán chung là lưu trữ tìm kiếm, vẽ.
Trong đoạn chương trình trên, danh sách các trường và các ki ểu dữ liệu đơn giản dùng cho các sơ đồ được liệt kê trong mục thuộc tính. Tiếp theo là các phương thức, có tên và các tham số. Có một số phương thức như tạo mới, xóa… áp dụng cho tất cả các đối tượng trong CSDL.
Tất cả các định nghĩa về giao diện lớp đối tượng cần có phép toán tạo mới và hủy bỏ đối tượng. Quá trình phân lớp sẽ tạo ra lớp của các đối tượng có các thuộc tính, phương thức chung, và một vài đối tượng có thuộc tính và phương thức riêng. Lúc đó người ta cần đến khái niệm tổng quát hóa và chuyên biệt hóa.
2.4.2. Tổng quát hóa và đặc biệt hóa
Tổng quát hóa là quá trình xác định lớp đối tượng mang các thuộc tính tương tự và theo sự tương tự này người ta có thể trừu tượng hóa để được lớp cao hơn, hay lớp cha. Chẳng hạn ban đầu người ta xác định lớp hình tam giác, hình vuông, hình chữ nhật, và hình tròn rồi trừu tượng hóa thành lớp cao hơn về sơ đồ, gồm các thuộc tính chung của tất cả các sơ đồ.
Định nghĩa 2.11. Lớp trừu tượng là lớp không có thể hiện trực tiếp, nhưng các thành phân sau nó có th ể có thể hiện trực tiếp.
Định nghĩa 2.12. Lớp cụ thể là lớp có thể có các thể hiện trực tiếp.
Chuyên biệt hóa là quá tr ịnh ngược lại với tổng quát hóa. Bắt đầu từ lớp sơ đồ, người ta có thể xác định lớp con để phân biệt các loại sơ đồ khác nhau; mỗi lớp con chia sẻ thuộc tính và phương thức chung trong lớp sơ đồ nhưng có các thuộc tính và phương thức dùng riêng.
Người ta dùng câ y phân cấp để thể hiện quá trình tổng quát hóa. Phân cấp nả rất có ý nghĩa trong hệ thống hướng đối tượng, để chỉ ra dãy các th ừa kế. Khi mô tả các lớp, người ta cần chỉ ra sự tham gia của lớp vào dãy k ế thừa này.
Hai định nghĩa lớp đối tượng này đều tham chiếu đến lớp đối tượng cha bằng câu lệnh kế thừa. Lớp tam giác thừa kế tất cả các thuộc tính và phương thức của sơ đồ. Các thuộc tính bổ sung cũng được mô tả ngay. Phương thức tạo mới được mô tả lại, tính đến các đặc trưng riêng của hình tam giác. Phương thức Diện tích cũng là phương thức dùng riêng cho hình tam giác. Còn l ớp đối tượng Hình đều cạnh thì thừa kết tính chất củ lớp Tam giác. Điều này có ngh ĩa nó thừa kết các tính chất của lớp tam giác và lớp so đồ. Lớp đối tượng này cũng có thuộc tính riêng. Người ta mô tả lại các phương thức để phù h ợp với loại hình này.
2.4.3. Gộp
Gộp là quá trình liên kết các lớp đối tượng với nhau để tạo lên một lớp gộp. Chẳng hạn CSDL ngân hàng g ồm khách hàng, tài kho ản, chi nhánh và mối quan hệ giữa chúng. Khi thực hiện CSDL này theo kĩ thuật quan hệ, người ta tạo các các quan hệ tách biệt đối với mỗi thực thể và dùng khái niệm khóa ngoài để thể hiện mối quan hệ 1-n. Người ta cũng dùng quan h ệ khác có khóa ngoài để thể hiện quan hệ m-n giữa khách hàng và tài kho ản. Để thiết lập khung nhìn về tất cả thông tin liên quan đến một tài khoản nào đó, người ta cần nối 4 bảng cơ sở.
Trong CSDL hướng đối tượng người ta giải quyết vấn đề này nhở lớp đối tượng gộp. Lớp đăng ký được tạo, liên kết các đối tượng kiểu khác hàng, tài k hoản, và chi nhánh. M ỗi đối tượng đăng ký sẽ liên kết một khách hàng với một tài khoản, có thuộc tính đặc biệt cho biết thời gian thực hiện đăng ký này.
Được cập nhật: hôm kia lúc 22:01:54 | Lượt xem: 755
